Kościół na os. Ruczaj
Kraków, Polska
2009
Fragment opisu autorskiego:
„(…) Bryła kościoła oparta została na idealnej figurze – sześcianie zagłębionym w ziemi na głębokości -2,50 m. W symbolice chrześcijańskiej taka forma ma szczególne znaczenie za sprawą wizji Nowego Jeruzalem, czyli opisanego w Apokalipsie św. Jana (Ap 21,16) miasta przeznaczonego dla zbawionych, którego wymiary szerokości, długości oraz wysokości są sobie równe (podobnie jak to ma miejsce w sześcianie oraz szczególnym ostrosłupie o podstawie kwadratu).
Główne wejście do kościoła zostało poprzedzone rampą, która zagłębia się do poziomu -2,50 m. Rampa staje się przestrzenią jeszcze nie sacrum, ale już nie profanum. Wyznacza granicę poświęconej ziemi. Podobną funkcję w architekturze wczesnochrześcijańskiej pełniło atrium znajdujące się przed bryłą kościoła. Taka organizacja przestrzeni tworzy symboliczną drogę. Schodząc w kierunku kościoła izolujemy się od ulicy. Ta przestrzeń staje się buforem pomiędzy światem zewnętrznym, a wnętrzem świątyni. Przygotowuje do kontaktu z Bogiem, sprzyja koncentracji, zebraniu myśli…
W koncepcji kościół wyrasta z ziemi oraz okrążającej go wody otwierając się świetlikami w kierunku nieba. Światło wnika do wnętrza naw bocznych i nawy głównej. Wszystkie pozostałe otwory wpuszczają światło tak, aby nie rozpraszać uczestnika mszy świętej. Dzięki takiemu rozwiązaniu we wnętrzu utrzymuje się zrównoważona atmosfera, bez dekoncentrujących teatralnych efektów świetlnych. Miejsce ma sprzyjać modlitwie oraz kontemplacji. Jedynym oknem, przez które można wyjrzeć na zewnątrz są świetliki w stropie kierujące wzrok wiernych w stronę Nieba. Do wnętrza kościoła zostaje zaproszone także światło, które wnika w sposób pośredni. Mianowicie z nawach bocznych odbite od wody (okrążającej kościół oraz pełniącej we wnętrzu funkcję kropielnicy) promienie słoneczne tworzą refleksy na wiszącej ścianie oddzielającej nawy boczne od głównej. Stają się współczesnymi „interaktywnymi witrażami”, które zmieniają swoje położenie, barwę oraz intensywność wraz ze zmianą nasłonecznienia, ruchu powietrza, pory roku…
Ideą samego wnętrza było centralne umieszczenie przestrzeni sprawowania liturgii, która byłaby otoczona światłem – od góry (świetliki) oraz od dołu (otwory-strzelnice). Jedynie za strefą prezbiterium światło bezpośrednio wpada do wnętrza, eksponując to, co najważniejsze – tabernakulum i ołtarz (…)”.
Autor: Jakub Turbasa
Promotor: prof. zw. dr hab. inż. arch. Dariusz Kozłowski
Projekt dyplomowy: Kościół na os. Ruczaj w Krakowie
Rok akademicki: 2008/2009
Wizualizacje: Jakub Turbasa, Jakub Marchwiany
Nagrody:
2009 r. – II nagroda oddziału krakowskiego SARP za najlepszy projekt dyplomowy na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej.
2009 r. – nominacja do dorocznej nagrody Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP im. Zbyszka Zawistowskiego – Dyplom Roku 2009.
2010 r. – wyróżnienie w konkursie Architektura Betonowa 2010 za projekt dyplomowy pt. „Kościół na os. Ruczaj w Krakowie”.